Վ. Օվյան. «Գրող-ընթերցող հարթությունում ես միջնորդների, միությունների անհրաժեշտություն չեմ տեսնում»

Այս տարվա մայիսի 31-ին ԼՂՀ ընդհանուր իրավասության դատարան էր դիմել ԼՂՀ Գրողների միության նախագահ Վարդան Հակոբյանը՝ ընդդեմ գրող Վարդգես Օվյանի՝«համացանցում իր պատիվը, արժանապատվությունը եւ բարի համբավն արատավորող տեղեկություններ» հրապարակելու համար: Հայցադիմումը դատարանը մերժել էր:

- Պարոն Օվյան, ի՞նչ է տեղի ունեցել: «Արժանապատվությունը և բարի համբավն արատավորող» ի՞նչ տեղեկությունների մասին է խոսքը:

- Հայցադիմում է ներկայացրել դատարան, որ ես համացանցի միջոցով իր հասցեին զրպարտչական և վիրավորական բնույթի նյութեր եմ տպագրել: Այնուհետև անընդհատ շեշտվում են «համացանց» և «լրատվամիջոց» տերմինները, որ այնտեղ հրապարակել եմ վերոհիշյալ նյութերը: Եվ ոչ մի լրատվամիջոցի անուն, որտեղ հրապարակվել է այն: Մեջբերել էր ս. թ. հունվարի 6-ին հորս ծննդյան օրվա կապակցությամբ Ֆեյսբուքում իմ ընկեր-բարեկամների համար արված իմ գրառումից մի հատված. «Հայ ընթերցողը վերջին 10-15 տարում իր համար նոր-նոր է հայտնաբերում իրական Օվյանին, նաև՝ դժվարությամբ, անտեսանելի խոչընդոտներ շատ կան ու, ինչպես Արցախում հայտնի լրագրող Գեղամ Բաղդասարյանն է գրել՝ դրա հիմնական պատճառն այն է, որ «...դեռ կենդանի են նրա հերոսները» (խոսքը նրա երգիծանքի, սարկազմի, էպիգրամների, պամֆլետների հերոսների մասին է)»։ Ապա ավելացրել, որ դրանից հետո հավելել եմ՝ «Այդ թվում՝ մեծագույն-մեծագլուխ տականքներից մեկը»... Նա գտնում է, որ անհասցե այդ «մեծագույն-մեծագլուխ տականք»-ն իրեն է ուղղված... Եթե ընդունենք, որ ենթատեքստից է նման հետևություն արել, ապա ստացվում է, որ նա գտնում է, որ իմ գրառման մեջ ակնարկած «անտեսանելի խոչընդոտը, հորս երգիծանքի, սարկազմի, էպիգրամների, պամֆլետների հերոսը հենց ինքն է...

- Ինչո՞ւ են ձեր հարաբերություններն այսքան լարված: Ոնց որ գրողները երկու ճամբարի լինեն բաժանված…

- Նախ՝ Արցախում շատ քիչ գրողներ կան: Գրող ասելով՝ ես նկատի չունեմ ԳՄ տոմս ունեցողներին: Ասեմ նաև, որ դեռ խորհրդային տարիներից, չնայած ԽՍՀՄ գրողների միության անդամ էի 1988-ից, ոչ այդ միությունն էր ինձ պետք, ոչ ես էի այդ միությանը պետք: Գրող-ընթերցող. այդ հարթության վրա ես միջնորդների, ինչ-որ միությունների կամ այլ կազմակերպությունների անհրաժեշտություն չեմ տեսնում: Իսկ ինչ վերաբերում է լարված հարաբերություններին, դրա հիմնական պատճառն այն է, որ 1990-ականների սկզբներին ես հորս հետմահու լույս տեսած անդրանիկ գրքում զետեղել էի նաև Վ. Հակոբյանի «Ես երգ չունեմ Ղարաբաղի մասին» բանաստեղծության պամֆլետ-պարոդիան, որտեղ կան նաև այսպիսի տողեր.

Ես անկեղծորեն հավատում եմ քեզ,
Դու Ղարաբաղի մասին երգ չունես,
Եվ բանաստեղծի սիրտ չունես մաքուր,
Դու հոնորար ես բառերից սարքում:

Քոնը կեղծելն ու շողոքորթելն է,
Քոնը քծնությամբ պաշտոն շորթելն է,
Քոնը իրար դեմ մարդկանց լարելն է,
Քոնը ամբիոնից ստից ճառելն է:

- Սա տպագրել էի որպես հորս գրական ժառանգության մի մասնիկ՝ անկախ նրանից, թե ում էր ուղղված: Այդ ժամանակից՝ 1992 թվականից Հակոբյանը կորցրել է քունն ու հանգիստը:

- Իսկ Վարդան Հակոբյանի նկատմամբ նման վերաբերմունքի պատճառը ո՞րն է:  

- Այդ հարցին դժվար է միանշանակ պատասխանել: Մենք բոլորս այս կամ այն մարդու, գրողի, մտավորականի մասին ունենք մեր սուբյեկտիվ կարծիքը:

- Այ Դուք, պարոն Օվյան, ի՞նչ կարծիք ունեք Հակոբյանի մասին:

- Անկեղծորեն ասեմ՝ նա ինձ չի հետաքրքրում որպես բանաստեղծ կամ մտավորական, իմ հետաքրքրությունների ծիրում նա չկա:

- Իսկ որպես քաղաքացի՞, Արցախի ԳՄ նախագա՞հ...

- Ընդամենը երկու օրինակ բերեմ. 2005 թ. իմ և բանաստեղծ Հրանտ Ալեքսանյանի ստորագրությամբ ԼՂՀ ԳՄ ղեկավար Վ. Հակոբյանին նամակ-դիմում է ուղարկվել՝ խնդրելով օրենքով սահմանված ժամկետում գրավոր պատասխանել վերոհիշյալ հարցերին. ա) 1994-2004 թթ. ժամանակահատվածում ԼՂՀ ԳՄ-ն պետական բյուջեից որքա՞ն գումար է ստացել և ինչպե՞ս է տնօրինել այդ գումարը (յուրաքանչյուր տարվա կտրվածքով՝ առանձին-առանձին)։ բ) 1988-2004 թթ. ժամանակահատվածում ԼՂՀ ԳՄ-ն որքա՞ն ֆինանսական և նյութական օգնություն է ստացել Հայաստանի և Սփյուռքի մեր բարեկամներից (նվիրատուների անունները և յուրաքանչյուրի օգնության չափը), ինչպե՞ս է տնօրինվել այդ օգնությունը (տես՝ «Դեմո», 15 հունվարի 2005 թ.)։ Սակայն ո՛չ օրենքով սահմանված ժամկետում, ո՛չ դրանից հետո նա այդ նամակին չի պատասխանել, որը «Քաղաքացիների առաջարկությունները, դիմումները և բողոքները քննարկելու կարգի մասին» ԼՂՀ օրենքի խախտում է։ Ավելի թարմ օրինակ. վերջերս Երևանում նյութ էր հրապարակվել «Գրական միջակությունները սողոսկել են Վիքիպեդիա» վերնագրով: Այնտեղ ասվում է, որ Հակոբյանը Վիքիպեդիայում Մեծ Եղեռնի զոհ Վարդան Հակոբյան կամ Հեսու վարդապետի (1862-1915) էջում կառուցել է իր անձնական էջը: Ստացվել է, որ բանաստեղծ Վարդան Հակոբյանը ծնվել է 1948-ին և վախճանվել 1915-ին Մուշի մոտ... Համացանցում կա այդ էջի պատճենը:

- Պարոն Օվյան, եթե լավ գրողն այսօր Գրողների միությանը չանդամակցի, որևէ կերպ դա կխանգարի՞ իր գրական գործունեությանը:

ԳՄ հասարակական կազմակերպությունը խորհրդային, իր դարն ապրած կառույց է: Այսօր այն բացարձակապես դեր չունի գրողի (չեմ ասում՝ գրիչ բռնողի, գրչակի և այլն) կյանքում: Հարյուրավոր մարդիկ այսօր հովանավորներ են գտնում ու գրքեր տպագրում՝ առանց ԳՄ կամ այլ կազմակերպության տոմսերի: Միաժամանակ՝ ԳՄ տոմս ունեցող շատ-շատերը պետական բյուջեի հաշվին գրքեր են տպագրում, որոնք ոչ ոք չի կարդում…Ես նկատի չունեմ միայն Արցախը...

- Նույնատիպ հայցադիմումներ ներկայացվել էին նաև ԼՂՀ ԱԺ պատգամավոր Վահրամ Աթանեսյանի և քաղծառայող Տիգրան Աթանեսյանի դեմ՝ նույն բովանդակությամբ: Դրանք նույնպե՞ս դատարանը մերժել է:

- Այո, ս.թ. օգոստոսի 14-ին դատարանը բոլոր երեք հայցադիմումները մերժել է:

- Պարոն Օվյան, Վարդան Հակոբյանի հետ ապագայում է՞լ կլինեն նման պատմություններ:

- Չգիտեմ: Այդ գործում նախաձեռնողը ես չեմ...

ՀԱՅԿ ՂԱԶԱՐՅԱՆ

«Հետք»

http://hetq.am/arm/news/28956/v-ovyan-grox-yntercox-hartutyunum-es-mijnordneri-miutyunneri-anhrazheshtutyun-chem-tesnum.html

Արցախցի Օվյանի ֆեյսբուքյան էջը լրատվամիջոց չէ

Այս տարվա մայիսի 31-ին ԼՂ Հանրապետության ընդհանուր իրավասության դատարան էր դիմել քաղաքացի Սլավիկ Հակոբյանը (նույն ինքը՝ ԼՂՀ ԳՄ նախագահ Վարդան Հակոբյանը)՝ ընդդեմ հրապարակագիր Վարդգես Օվյանի՝ «համացանցում իր պատիվը, արժանապատվությունը եւ բարի համբավն արատավորող տեղեկություններ» հրապարակելու համար:

Հայցադիմումին կցված որեւէ իրեղեն ապացույց՝ ինտերնետային կայքէջի լուսանկար կամ  որեւէ նյութ չէր կցվել գործին, ինչը, ըստ պատասխանող՝ գրող, հրապարակախոս Վարդգես Օվյանի, կապացուցեր, որ. «էլեկտրոնային որեւէ լրատվամիջոցում հայցվորի անձն արատավորող ինչ-որ բան եմ տպել: Փոխարենը Word ծրագրով տպած, անընթեռնելի ինչ-որ թղթի կտոր էր»: Հայցվորը վիրավորանքի համար պահանջում էր 400 հազար դրամ, զրպարտության համար՝ 800 հազար դրամ, իսկ փաստաբանական ծախսերը գնահատել էր մեկ միլիոն դրամ:

«Համացանցը, ինտերնետը լայն հասկացություն է։ Այսպես ասած՝ համաշխարհային հսկա մի գրադարան է։ Այնտեղ կան էլեկտրոնային կայքեր, բլոգներ, որոնք փոխարինում են որեւէ լրատվամիջոցի կամ հենց իրենք են հանդիսանում էլեկտրոնային լրատվամիջոցներ։ Հայցվորը պետք է կոնկրետ ներկայացներ այդ էլեկտրոնային լրատվամիջոցի անունն ու հասցեն։ Որը, սակայն, չի արվել այն պարզ պատճառով, որ համացանցային որեւէ ԶԼՄ-ում իր ներկայացրած «փաստերից» հետք անգամ չկա։ Իմ իրավասության տակ գտնվող ոչ մի համացանցային լրատվամիջոցում նույնպես այդպիսիք բացարձակապես չկան»,- ասում է Վ. Օվյանը:

Հայցվորը գրել էր, թե Օվյանը «տարիներ շարունակ իր անձն արատավորող տարբեր բնույթի հոդվածներ» է հրապարակել: «Գուցե «տարիներ շարունակ» ասելով հայցվոր Սլավիկ Հակոբյանը նկատի ունի «Չորրորդ իշխանություն» եւ իր ղեկավարած ԳՄ «Եղիցե լույս» ու «Պըլը Պուղի» թերթոններում 2008-2009 թթ. իմ եւ իմ հոր՝ հետմահու ԼՂՀ բարձրագույն պարգեւի՝ «Մեսրոպ Մաշտոց» շքանշանի արժանացած, ճանաչված ու սիրված գրող Վազգեն Օվյանի անվան դեմ թխված շուրջ երկու տասնյակ զրպարտանք-հերյուրանքները, որոնք 3-4 հոդվածով փաստարկված պատասխան են ստացել իմ կողմից, եւ միայն ԼՂՀ բարձրաստիճան պաշտոնատար անձանց խնդրանք-հորդորով եմ ես դատախազությունից հետ վերցրել այդ զրպարտագրերի ու հերյուրանքների դեմ ուղղված իմ հայցադիմումը»,- հուլիսի 31-ին կայացած դատական նիստում ակնարկել էր Վ. Օվյանը:

Իր ֆեյսբուքյան էջից վերցված գրառման մի դրվագից է միայն Օվյանը հասկացել, որ հայցվորը մտել է իր էջը, իր ընկերների ու բարեկամների համար նախատեսված գրառումը կարդացել ու «պահանջել պարտավորեցնել պատասխանող Օվյանին հայցվորին զրպարտելու համար հրապարակայնորեն հերքել ասվածը նույն լրատվության միջոցով»: «Զանգվածային լրատվության մասին» ԼՂՀ օրենքի հոդված 8-ի կետ 1-ի համաձայն՝ «Անձն իրավունք ունի լրատվական գործունեություն իրականացնողից պահանջել հերքելու իր իրավունքները խախտող փաստացի անճշտությունները, որոնք տեղ են գտել լրատվական գործունեություն իրականացնողի տարածած տեղեկատվության մեջ»:  Մինչդեռ, ֆեյսբուքյան օվյանական էջը լրատվամիջոց չէ:

Ինչն էր հայցվորը համարել զրպարտություն, որը դատարանի կողմից մերժվեց ամբողջությամբ: Պարզվեց՝ Ֆեյսբուք սոցիալական ցանցի «Վարդգես Օվյան» անձնական էջում հոր՝ Վազգեն Օվյանի ծննդյան օրվա կապակցությամբ կա այսպիսի գրառում. «Հայ ընթերցողը վերջին 10-15 տարում իր համար նոր-նոր է հայտնաբերում իրական Օվյանին, նաեւ՝ դժվարությամբ, անտեսանելի խոչընդոտներ շատ կան ու, ինչպես Արցախում հայտնի լրագրող Գեղամ Բաղդասարյանն է գրել՝ դրա հիմնական պատճառն այն է, որ «…դեռ կենդանի են նրա հերոսները» (խոսքը նրա երգիծանքի, սարկազմի, էպիգրամների, պամֆլետների հերոսների մասին է)»։ Դա թվագրված էր՝ 06.01.13։

«Խնդիրն ամենեւին այն չէ, որ հայցվորի ակնարկած անհասցե կապակցությունը՝ «Այդ թվում՝ մեծագույն-մեծագլուխ տականքներից մեկը», այնտեղ չկա։ Բայց կա՞, թե՞ չկա՝ դա ինձ բոլորովին չի հետաքրքրում, որովհետեւ այնտեղ կարող եմ գրել ցանկացած բան ու երիցս ավելի սուր, քան հայցվորի ակնարկածն է»,- մեզ հետ զրույցի ժամանակ ասում է Վ. Օվյանը։

Ըստ վերջինի՝ հայցվորն ի՞նչ գործ ունի սոցիալական ցանցի իր էջում: «Մեղմ ասած, ի՞նչ իրավունքով է քիթը խոթել իմ անձնական էջ, որը կարդալու իրավունք ունեն միայն իմ բարեկամներն ու հայտավորված ընկերները։ Դա իմ էջն է, որտեղ կիսվում եմ իմ գաղափարակիցների, բարեկամների հետ միայն։ Իմ էջ մտնում են միայն գաղտնագրով («պարոլով») ՖԲ-ում գրանցված մարդիկ, որոնց ընկերության հայտը ես հաստատել եմ։ Կողմնակի ոչ ոք այնտեղ մուտք չունի։ Հայցվորն ի՞նչ իրավունքով է թափանցել իմ անձնական էջը, որտեղ կարող եմ գրել-բացահայտել նաեւ գաղտնիքներ՝ միայն իմ ընկերների ու բարեկամների համար։ Նույնն է թե՝ կողմնակի մեկը թաքուն տիրանա իմ անձնական նամակին»։

Նկատենք, որ Ֆեյսբուքում «մենյուի» մեջ առաջին կետը կոչվում է՝ «Գաղտնիության կարգավորումներ», որի տակ գրված է՝
1. Ո՞վ կարող է տեսնել իմ նյութերը:
2. Ովքե՞ր կարող են տեսնել իմ հետագա գրառումները:
3. Ո՞վ կարող է կապվել ինձ հետ:

Իսկ համաձայն ԼՂՀ Սահմանադրության հոդված 23-ի 1-ին կետի էլ՝  Յուրաքանչյուր ոք ունի անձնական ու ընտանեկան կյանքի հարգման իրավունք:

Ըստ նույն հոդվածի 4-րդ կետի՝ Յուրաքանչյուր ոք ունի նամակագրության, հեռախոսային խոսակցությունների, փոստային, հեռագրական եւ այլ հաղորդումների գաղտնիության իրավունք, որը կարող է սահմանափակվել միայն օրենքով սահմանված դեպքերում եւ կարգով՝ դատարանի որոշմամբ:

Նշենք նաեւ, որ 1993 թվականից ԼՂՀ-ն միացել է «Մարդու իրավունքների համընդհանուր հռչակագրին», որի 12 հոդվածի համաձայն՝ «Ոչ ոք չի կարող ենթարկվել իր անձնական ու ընտանեկան կյանքում կամայական միջամտության, իր տան, իր նամակագրության կամ իր պատվի ու հեղինակության նկատմամբ կամայական ոտնձգությունների: Յուրաքանչյուր ոք ունի օրենքով պաշտպանվելու իրավունք՝ ընդդեմ նման միջամտության կամ ոտնձգության»։

Դատարան ներկայացրած իր առարկություններում Վ. Օվյանը նաեւ ասել էր. «Դատարանին հայտնում եմ, որ հայցվորն անօրեն մտնելով Ֆեյսբուքի իմ անձնական էջ, կարդալով իմ հոր ծննդյան օրվա առթիվ արված գրառումն ու այն առանց իմ գիտության ու համաձայնության օգտագործելով, կատարել է քրեորեն պատժելի հանցագործություն: Ի դեպ, նույնիսկ եթե հայցադիմումի մեջ մեջբերված ինձ վերագրվող անհասցե ձեւակերպումները տպագրված լինեին որեւէ լրատվամիջոցում, ոչ ոք չէր կարող ապացուցել, որ այդ հորինվածքները վերաբերում են վերոհիշյալ անձնավորությանը, քանզի այնտեղ չկան «Սլավիկ Հակոբյան», «Վ. Հակոբյան» կամ «ԼՂՀ գրողների միության նախագահ» ձեւակերպումներ»:

Վարդգես Օվյանը հավելեց նաեւ, որ Վ. Հակոբյանը միաժամանակ գրեթե նույն բովանդակությամբ հայցադիմում էր ներկայացրել ԼՂՀ ԳԽ արտաքին հարաբերությունների հանձնաժողովի նախագահ Վահրամ Աթանեսյանի եւ քաղծառայող Տիգրան Աթանեսյանի դեմ: «Հակոբյանի սարքած այս ողջ դատական շոուի նպատակն այն էր, որպեսզի բարոյական եւ նյութական վնաս հասցվի մեզ, որովհետեւ 4 տարի առաջ ԼՂՀ ԳՄ ղեկավարի կողմից հորս դեմ կազմակերպած «գրական» արշավին ի պատասխան՝ ես ու Վահրամը փաստարկված հոդվածներով ցույց ենք տվել Արցախի գրական կազմակերպության ղեկավարի իրական դեմքը,- ասում է Վ. Օվյանը: - Իմ հոդվածներում ես նրա մասին երիցս ավելին եմ ասել, քան հայցվորի կողմից ֆեյսբուքյան իմ էջում «հայտնաբերած» անանուն ձեւակերպումն է:

Օրինակ, մի քանի տարի առաջ գրել եմ՝ «Վարդան Հակոբյանն անչափ շատ ունի թույլ ու խոցելի տեղեր, նույնիսկ ավելի շատ, որ կարող է բավարարել մի քանի հոգու։ Բայց նրա աքիլլեսյան գարշապարը ՓՈՂՆ է, եւ դա հայտնի է բոլոր նրան ճանաչողներին»:

Կամ՝ «Վ. Հակոբյանը, չնայած պատկառելի տարիքին ու ազդեցիկ չափերին, այդպես էլ չսովորեց կանգնել սեփական ոտքերի վրա։ Մշտապես բռնում է երկրի ղեկավարության փեշերից կամ սեփականաշնորհված գրականագետների մեջքին նստած՝ փորձում գրականություն մտնել։ Իսկ իր հեղինակած զրպարտագրերն էլ տպագրում է ուրիշների ստորագրությամբ» եւ այլն:

Թող նա այն ժամանակ ծպտուն հաներ ու փորձեր հերքել իմ տպագրած գոնե մեկ նախադասություն: Փաստորեն, տեղեկատվական դաշտում խայտառակվելով, հիմա էլ փորձել է դատական-իրավական դաշտում վրեժ լուծել: Արդյունքում՝ այստեղ էլ պարտվել է: Երեք հոգուս դեմ ներկայացված բոլոր հայցադիմումները դատարանը մերժել է»:

ՌՈՒԶԱՆ ՄԻՆԱՍՅԱՆ

«Առավոտ» օրաթերթ

http://www.aravot.am/2013/08/27/280192/

-------------------------------------------------------------

Ղարաբաղում գրական հակամարտությունը տեղափոխվել է Facebook

Հրապարակախոս Վարդգես Օվյանի հավաստմամբ՝ իր և Սլավիկ Հակոբյանի (նույն ինքը՝ ԼՂՀ Գրողների միության նախագահ Վարդան Հակոբյան) միջև հակամարտությունը գալիս է այն բանից, որ իր հայրը՝ գրող-հրապարակախոս Վազգեն Օվյանը, շուրջ երեսուն տարի առաջ մի պամֆլետ է գրել Վարդան Հակոբյանի մասին: Պամֆլետը գրողի որդին հրապարակել է հոր մահից հետո՝ իննսունականների սկզբին. «Դրանից հետո այդ մարդու քունը չի տանում, անընդհատ պատճառներ է փնտրում՝ ինձ և հորս հարվածելու համար»:

«Առաջին լրատվական»-ի հետ զրույցում Վարդգես Օվյանն ասաց, որ վերջին տարիներին Վարդան Հակոբյանը սկսել է «գրական արշավ» կազմակերպել իր դեմ, բանը հասել է նրան, որ արդեն «Ֆեյսբուքում» գրած նյութերի համար է դատի տվել. «Ես այդ մարդու մասին շատ ավելի սուր հոդվածներ եմ գրել, զարմանալի է, թե ինչու է «Ֆեյսբուք» տեղափոխել հակամարտությունը»:

Նա նշեց, որ Վարդան Հակոբյանը իր կերտած հերոսների մեջ անընդհատ իրեն է տեսնում և նույնիսկ անհասցե արտահայտություններ է իրեն վերագրում. «Չգիտեմ ինչպես, ձեռքն է գցել «Ֆեյսբուքում» իմ ընկեր-բարեկամների համար նախատեսված, հորս ծննդյան օրվա կապակցությամբ գրառումս, դրան ավելացրել «Այդ թվում մեծագույն-մեծագլուխ տականքներից մեկը» անհասցեատեր ձևակերպում ու դա համարել իրեն ուղղված... Այսինքն՝ մարդ որքա՜ն վատ կարծիք պիտի ունենա ինքն իր մասին, որպեսզի անհասցե «մեծագույն-մեծագլուխ տականք» արտահայտությունը համարի իր անձին ուղղված...»

Մեր այն հարցին, թե գրական դաշտում հակառակորդի համար դժվարություններ չի՞ ստեղծում Վարդան Հակոբյանը, մեր զրուցակիցը պատասխանեց, որ նա ոչինչ չի կարող անել իրեն:

Հիշեցնենք, որ սույն տարվա մայիսի 31-ին ԼՂՀ ընդհանուր իրավասության դատարան էր դիմել քաղաքացի Սլավիկ Հակոբյանն՝ ընդդեմ հրապարակախոս Վարդգես Օվյանի՝ «համացանցում իր պատիվը, արժանապատվությունը և բարի համբավն արատավորող տեղեկություններ» հրապարակելու համար: Հայցադիմումին կցված որևէ իրեղեն ապացույց՝ ինտերնետային կայքէջի լուսանկար կամ որևէ նյութ չէր կցվել գործին:

Ինչպես փաստեց պարոն Օվյանը, «մի թղթի կտորով դատարան էր եկել, որը մինչև հիմա չգիտի, թե որտեղից էր գտել և ում էր պատկանում»: Հայցվորը վիրավորանքի համար պահանջում էր 400 հազար դրամ, զրպարտության համար՝ 800 հազար դրամ, իսկ փաստաբանական ծախսերը գնահատել էր մեկ միլիոն դրամ:

Հայցը կարճվել է՝ բավարար հանցախումբ չունենալու համար:

Անուշ Ամիրբեկյան 

http://www.1in.am/arm/armenia_society_209291.html?fullsite

Մեռյալ կառույցներ

Տրանսպորտի չկայացած թանկացումը, Եվրոպա-Եվրասիա կեղծ այլընտրանքը եւ այլ աշխարհացունց իրադարձությունները ստվերեցին Հայաստանի գրողների միության 16-րդ արտահերթ համագումարը: Առաջ այդ միջոցառման մեջ էլ ինչ-որ խարդավանք կար՝ գալիս էր Աբգար Ափինյանը «իր բրիգադով», գրողների մեջ լեզվակռիվ էր սկսվում, անվայել խոսքեր, մի քիչ էլ հրմշտոց, մի խոսքով՝ լրագրական հետաքրքիր նյութ: Բայց Աբգարը չեկավ, եւ ամեն ինչ անցավ այնպես, ինչպես որ կանցներ, ասենք՝ 40 տարի առաջ՝ միաձայն, բաց քվեարկությամբ չորրորդ անգամ վերընտրվեց Լեւոն Անանյանը, որը, հավանաբար, ղեկավար պաշտոնում իր երկարակեցությամբ ցանկանում է գերազանցել Նազարբաեւին կամ Քարիմովին:

Խնդիրը, սակայն, անձերի մեջ չէ: Եթե Աբգարը գար եւ սկանդալ սարքեր, դրանից հայ գրականությունը հաստատ չէր շահի: Պարզ է, որ այդ միությունը մեռած, բրեժնեւյան կառույց է՝ ֆորմալ միջոցառումներով եւ հաշվետվություններով, որը ղեկավարում է սովորական ակնարկագիրը: Բայց երբ այն ղեկավարում էր նշանավոր գրողը՝ 20-րդ դարի դասականը, դա նույն կառույցը չէ՞ր: Իսկ այն, որ կոմպոզիտորների միության ղեկին է տաղանդավոր երգահան, դա փոխո՞ւմ է այս կազմակերպության բնույթը: Պարզապես պետք է հասկանալ, որ ստեղծագործական միությունները այն տեսքով, որով դրանք գոյություն ունեն, ստեղծվել են բոլորովին այլ երկրում եւ այլ նպատակներով եւ բարեփոխման ենթակա չեն: Մերկապարանոց չլինելու համար մեջբերեմ հատվածներ ԽՍՀՄ գրողների միության կանոնագրերից. «Խորհրդային գրողների միությունը իր գլխավոր նպատակն է հռչակում ստեղծել բարձր գեղարվեստական նշանակություն ունեցող գործեր, որոնք… հագեցված կլինեն միջազգային պրոլետարիատի պայքարով, սոցիալիզմի հաղթանակի պաթոսով, արտացոլում են կոմունիստական կուսակցության իմաստուն եւ հերոսական բնույթը» (1934): «Գրողների միությունը մասնակցում է հանուն կոմունիզմի կառուցման, սոցիալական առաջընթացի, խաղաղության եւ ժողովուրդների բարեկամության պայքարին» (1971):

Այսպիսով, ըստ էության, գոյություն ուներ գրականության (երաժշտության, նկարչության) նախարարություն, որը կոչված էր ծառայել որոշակի նպատակների: Մի կողմ թողնենք՝ այդ նպատակները իրակա՞ն էին, թե՞ պատրանքային, եւ ինչպես էին արվեստագետները փորձում խորամանկորեն շրջանցել դրանք: Փորձենք հասկանալ՝ ի՞նչ խնդիրներ ունեն հիմա ստեղծագործական միությունները՝ որ դրանց առաջին դեմքերն իրենց շրջապատի հետ մեկտեղ ապահո՞վ ապրեն, որ գրողները տարին մի քանի օր գնան Ծաղկաձոր՝ հանգստանալո՞ւ, որ մի քանի թոշակառու նպա՞ստ ստանան: Դրանք մանր նպատակներ են, եւ հանուն դրանց գրողների միություն պետք չէ պահել: Գրքե՞ր հրատարակել: Բայց ո՞վ է տալիս դրանց փողը՝ պետությո՞ւնը, հովանավորնե՞րը: Թող լինի հեղինակավոր փորձագետների խումբ, որը նույն պետությանը կամ նույն հովանավորներին կասի՝ այս գիրքն արժե տպել, իսկ այս մեկը՝ ոչ: Դրա համար էլ ստեղծագործական միության անհրաժեշտությունը չկա: Իսկ ընդհանրապես գրականությունը, արվեստը անհատական գործ է: Գրողը գլուխը կախ գրում է, չգրողը դատողություններ է անում «գրականության դերի եւ նշանակության» մասին:

ԱՐԱՄ ԱԲՐԱՀԱՄՅԱՆ 

Ամբողջական հոդվածը կարող եք կարդալ այս հասցեով՝ 

http://www.aravot.am/2013/07/31/271878/

Ափինյանը՝ «Լեւոն Անանյան ՍՊԸ»-ի եւ աստծուն գժանոց տանելու մասին

Հայաստանի գրողների միության վերջերս կայացած 16-րդ արտահերթ համագումարում «բաց» քվեարկությամբ շուրջ 400 գրող միության նախագահ վերընտրեց Լևոն Անանյանին:  

Aravot.am-ի հետ զրույցում գրականագետ Աբգար Ափինյանը նման կարծիք հայտնեց. «Այս համագումարով վերջ դրվեց Հայաստանի գրողների միություն ՀԿ-ին ու նոր կառույց ստեղծվեց՝ «Լեւոն Անանյան» ՍՊԸ, եւ որեւէ գրական արտադրանք այս կառույցից ակնկալելու իրավունք չունենք: Ինչպե՞ս կարող է գրական համագումար լինել եւ ավարտվել կայծակնային արագությամբ՝ տեւելով ընդամենը մի քանի ժամ ու այդ համագումարում ընդամենը քննարկվի մեկ հարց՝ վերընտրել գործող նախագահին: Նախկինում գրողների միության համագումարները օրեր էին տեւում, քննարկվում էին արձակի, չափածոյի, դրամատուրգիայի, հասարակական կյանքի խնդիրները, կառավարությունն էլ սարսափում էր՝ լսելով, թե համագումար է սպասվում, կառավարության անդամները ներկա էին լինում, գրողների միության համագումարը իրադարձություն էր, գրական փաստ: Մինչդեռ այսօր այդ երեւույթները չկան: Ի՞նչ է, մեր գրականությունը պրոբլեմ չունե՞ր քննելու, երիտասարդական գրականություն ունենք, ժամանակակից արձակ, գրողների սոցիալական վիճակ… հայրենիքի ճակատագիր ունենք վերջապես, ամբողջ Հայաստանը փոթորկվում է: Լուրջ գործընթացներ են կատարվում, մեր պետական կառուցվածքը փոփոխությունն է կրելու: Մի՞թե կարելի դրանց գրող կոչել, ովքեր հավաքվում են ընդամենը Լեւոն Անանյանի հարցով: Ես հրաժարվում եմ գրող կոչել այն մարդկանց, որոնց չի հետաքրքրում հայրենիքի ճակատագիրը, չի հետաքրքրում, որ ջահել աղջիկը գիրք է գրել, թե ինչպես է քնում հարազատ հոր հետ եւ դա Լեւոն Անանյանը ներկայացրել է պետական մրցանակի ու գիրքն իսկապես մրցանակ է ստացել… Փաստորեն, այդ մարդկանց այս ամենը չի հետաքրքրում, հետաքրքրում է միայն ճահիճը, ճահիճ, որտեղ գորտերը կկռկռան, գոլ ջուր կլինի, չի՛ լինի հայրենիք, ազգություն, հեռանկար: Ես արդեն քանի տարի խնդրում եմ՝ բոլոր ՀԳՄ անդամներին գրող մի՛ անվանեք: Լեւոն Անանյանը բանաստեղծություն է գրել այն մասին, որ Աստծուն պետք է տանել գժանոց: Զարմացած եմ՝ ի՞նչ է, դա Մայր աթոռին չի՞ հետաքրքրում, գրասերներին չի՞ հետաքրքրում, որ այսպես արգահատանք ունեն գրականության նկատմամբ: Այս հարցը չպիտի՞ քննարկվեր գրողների միության համագումարում: Ախր ընթերցողներից մեկը կարդալով Անանյանի գրածները, զայրացած բացականչել էր՝ գնալու եմ վառեմ բոլոր գրադարանները, բայց նախկինում ընթերցողները խենթանում էին Սեւակ, Սահյան տեսնելիս, գալիս էին գրողների միություն, ժամերով սպասում, որ Մաթեւոսյան տեսնեն, իսկ էսօր զզվում են, որ գրողի կերպարանքով իրենց ներկայանում է մուննաթ, աշխարհից զզվածի արտաքինով անձնավորություն, որը նստած է Իսահակյանի աթոռին ու չի ժպտում»:

Մեր զրույցի ընթացում անդրադարձ եղավ Աբգար Ափինյանի ու Լեւոն Անանյանի «դարավոր» հակամարտությանը եւ դրա հետ կապված դատական գործընթացներին: Ի դեպ ՀԳՄ նախագահը բոլոր ատյաններում շահել է դատը:

«Ինքն անընդհատ դատական գործընթացների մեջ է, եւ բացառված չէ, որ այս հարցազրույցից հետո էլ դիմի դատարան, բայց դա ինձ չի մտահոգում»,-զգուշացրեց Ափինյանը: Ապա հավելեց. «Մեր «Գրական կյանք» թերթում գրողները իրենց ձայնն էին բարձրացրել այն ամենի դեմ, ինչ-որ կատարվում էր գրողների միությունում, ինքը (Լեւոն Անանյանը-Գ. Հ.) դատի էր տվել «Գրական կյանքին»:

Խնդրեցինք հիշեցնել, թե ինչպիսին էր դատարան դիմելու իրենց ձեւակերպումը: «Մենք էլ իրեն էինք դատի տվել բայց դա էական չէ, էականն այն է, որ մեր գրականությունը մորթվում է, իսկ ձեւակերպումը հետեւյալն էր՝ մենք պետք է ազատենք գրողների միությունը չարիքից եւ գորշ միջակության իշխանությունից: Դատավորը որոշեց, որ չարիք ու գորշ միջակություն ասելով նկարի ունենք Լեւոն Անանյանին, որքան էլ որ փորձում էի համոզել որ դա ընդհանուր խոսք է, ինքը ասում էր՝ դուք Անանյանին նկատի ունեք: Դրանից հետո հենց դատարանում ասացի՝ ուրեմն դո՞ւք էլ այդ կարծիքին եք, այդ դեպքում կարող եք ազատորեն որոշում կայացնել, որովհետեւ մենք ճիշտ ենք»:

Գոհար ՀԱԿՈԲՅԱՆ 

Ամբողջական հոդվածը կարող եք կարդալ այս հասցեով՝ http://www.aravot.am/2013/07/31/271900/

«Հենց այնտեղից դուրս եկա Գրողների միությունը սոդոր-գոմորի կվերածվի». Լեւոն Անանյան

«Ես շնորհալի, տաղանդավոր կազմակերպիչ եմ, առանց համեստության եմ ասում։ Ես այնքան ջանք եմ ներդրել, որ չեմ ցանկանա, որ այս կառույցը փլուզվի։ Իսկ այս խայտառակ մաղձի, թույնի, փոխադարձ ժխտումի մթնոլորտում Անանյանը հենց այնտեղից դուրս եկավ, հավանաբար սոդոր-գոմորի կվերածվի, ես շատ լավ եմ պատկերացնում: Ես որևէ ձայն չեմ առել և չեմ կեղծել»,-այս մասին այսօր «Ֆորում» մամուլի ակումբում անդրադառնալով  հուլիսի 27-ին տեղի  ունեցած Հայաստանի գրողների միության 16-րդ արտահերթ համագումարին ասաց  Հայաստանի գրողների միության նախագահ Լևոն Անանյանը, ով չորրորդ անգամ վերընտրվեց այդ պաշտոնում:

Ըստ Անանյանի` արտահերթ համագումարում գլխավոր հարցը, այն է, որ ԳՄ-ն իր անհամաձայնությունն է հայտնել ստեղծագործական հասարակական կազմակերպությունների՝ հկ-ների կարգավիճակում ամրագրելու առթիվ եւ հույս հայտնում, որ իրենց ձայնը լսելի կլինի պետական մարմիններին:

Վերջինիս փոխանցմամբ` համագումարը քննարկել եւ հաստատել  է ՀԳՆ նոր կանոնադրությունը, գործելու օրինական դաշտում, միաժամանակ քվեարկելու այն նոր դրույթների համար, որոնք նախատեսվում են ՀՀ Ազգային ժողովի` հ/կ-ների օրենքի աշնանային նախատեսվող փոփոխություններում:

Բանախոսն անդրադառնալով քաղաքացիական հասարակության ակտիվությանն ասաց, որ մինչեւ վերջին ակցիաներն, ինքը թերահավատ էր, որ Հայաստանում քաղաքացիական հասարակության նմուշներ կլինեն, բայց այն, ինչ տեղի ունեցավ, ըստ նրա, պատվիրված չէր, այլ ինքնաբուխ էր։ «Փողի, քաղաքական շահի խնդիր չկար, դա զուլալ էր, որի հետ հաշվի նստեց կառավարությունը»,- ընդգծեց նա։

Ինչ վերաբերում է իրենց պասիվությանը Լ. Անանյանն ասաց. «Ես կարծում եմ, որ մենք գրողներից ավելին ենք պահանջում: Մեր գրողներն իրենց անհատական որակներն ու   դրսեւորումներն ունեն: Պահանջել գրողների միության միակողմանի դիրքորոշումը այս կամ այն ակցիայի վերաբերյալ, նշանակում է չպատկերացնել այս կառույցը»,-ասաց նա:

Նա նաեւ տեղեկացրեց, որ առաջիկայում կգործի ՀԳՄ սրճարանը, որտեղ ակնկալում է գրական քննարկումներ ու գրական մթնոլորտ:

Քրիստինա ՄԻՐԶՈՅԱՆ
http://www.aravot.am/2013/08/03/272996/