Wednesday, May 25, 2011

Գրական ոչնչությունից ուրիշ ի՞նչ սպասես

Հիմա, երբ արեւը մայրամուտ է թեքվում,
Ես գիտեմ, թե ինչ եմ փնտրել այս կյանքում...


Հայաստանի գրողների միության նախագահ Լեւոն Անանյանը այս տողերը գրել է իր 60-ամյակի առիթով` օգտագործելով «տաղանդի գեթ մի կաթիլը»։ Շուտով կդառնա 65 տարեկան եւ ավելի քան պարզ է, թե ինչ է փնտրել իր ողջ կյանքում։

Իսկ փնտրածն ու գտածը, իրոք, ահռելի մի բան է եղել։ Ողջ կյանքում երազել է դատի տալ ու մրցանակ շնորհել «Հայոց Աշխարհ»-ին ու նրա լրագրողին։ Ողջ գիտակցական կյանքում այս առիթն է փնտրել, եւ անցյալ տարի սրան վերջապես հաջողվեց իրականացնել իր միակ երազանքը։ Մեզ դատի տվեց ու մրցանակ հանձնեց։

Իսկ հիմա որոշել է հարձակվել մեզ պաշտպանողների վրա, որոնք դատապարտեցին անանյանական ծիծաղելի մրցանակաբաշխությունը։
Կեղանքաստեղծ եւ «գեղանքախոս» Անանյանը երեկ վերավաճառողի լաչառությամբ հարձակվեց ԼՂՀ Ազգային ժողովի արտաքին հարաբերությունների հանձնաժողովի նախագահ Վահրամ Աթանեսյանի վրա։

Պատգամավորը «Ազգ» օրաթերթի հունվարի 14-ի համարում «հանդգնել» էր իր տեսակետն արտահայտել Անանյանի մոգոնած քոսոտ մրցանակների վերաբերյալ եւ իր «Գեղանքի» եւ «Կեղանքի» միջակայքում» հոդվածում մասնավորապես նկատել էր. «Շատ ցավալի է, որ ՀԳՄ նախագահ Լեւոն Անանյանի «մտքի թռիչքը «Կեղանք»-ից այն կողմ չի անցել»։ Ինչն, ի դեպ, վկայում է, որ «գրական կյանքի ոչ օբյեկտիվ լուսաբանման մասին» նրա «մտահանգումը» ոչ այլ ինչ է, քան` ՀԳՄ նախագահի աթոռի հանդեպ հիվանդագին սիրո դրսեւորում։

Այլ իրավիճակներում Աբգար Ափինյանը եւ Կիմա Եղիազարյանը կհայտարարվեին «ժողովրդի թշնամի» եւ «ոչ այնքան հեռավոր տեղեր մեկնելու ուղեգիր» կստանային։ Կամ նրանց պարզապես «կթրխկացնեին»։ Ինչպես 1937-ին` «ոչ ժողովրդի բարեկամ» հռչակվածներին»։

Երեկ հանդես գալով նույն թերթի էջերում, Անանյանը Վահրամ Աթանեսյանին անվանեց` «զրպարտիչ», «բամբառակ», «ձախորդ կրիտիկոս», «փորձված բանսարկու»... նրա գրածը` «բարբաջանք», «զառանցանք», «վայրահաչություն», որը «զզվանքով» է կարդացել։

Գրողների կարկառուն առաջնորդը նաեւ հարցնում է, թե Վահրամ Աթանեսյանի «մարմնի ո՞ր հատվածը եւ ինչո՞ւ է մրմռում «Կեղանքի» մրցանակակիրների առիթով»։ Դե, կեղանքաստեղծին մարմնի «կղկղանքային հատվածից» բացի, ուրիշ ի՞նչ կարող է հետաքրքրել։ Եվ սա առաջնորդն է համարվում հայ գրողների, որը, ինչպես նկատեցիք, իրեն դրսեւորել է փողոցային լաչառ վերավաճառողի նման։

Բայց սա ամենը չէ. Անանյանը երեկվա իր «Հպանցիկ պատասխանում» (դե պատկերացրեք, եթե սա բերանը ոչ թե հպանցիկ, այլ համապարփակ բացեր) նաեւ փորձում է գնահատել ԼՂՀ ԱԺ հանձնաժողովի նախագահի գործունեությունը, գրելով, թե Վահրամ Աթանեսյանը. «իր անպտուղ գործունեությամբ չարչրկում է Արցախի հիմնախնդիրը»։ Էս մարդու բերանից որ փորձեիր, անգամ աքցանով չէիր կարողանա Արցախի հիմնախնդրի մասին բառ իսկ դուրս քաշել, եւ իբրեւ ՀԳՄ նախագահ մինչ օրս ազգային հիմնախնդիրների վերաբերյալ որեւէ դիրքորոշում չի հայտնել։

Իսկ հիմա, երբ հանկարծ դիպան իր «մարմնի հատվածին», սույն լպրծուն արարածը հիշեց «Արցախի հիմնախնդրի» եւ այն «չարչրկելու» մասին։ Իսկ թե ինչ է նշանակում «չարչրկել», այնքան էլ հասկանալի չէ, ինչպես նույն ինքը` գրական ոչնչությունն ու իր խզբզանքները։ Չլինի՞ Տեր-Պետրոսյանի պես Անանյանն էլ է կողմ, որպեսզի առանց «հիմնախնդիրը չարչրկելու» օր առաջ Արցախը հանձնվի Ադրբեջանին։

Անանյանների նմանների համար Արցախը ուտել-խմելու տեղ է եղել միշտ, որն իր շքախմբով ամեն տարի մեկնել է այնտեղ, մասնակցել զանազան բանկետների ու վերադարձել։ Հարց է առաջանում. թե սա այդ ե՞րբ է հետաքրքրվել ԼՂՀ խորհրդարանի գործունեությամբ, որ համարձակվում է գնահատել Վահրամ Աթանեսյանի օրենսդրական աշխատանքը։ Գնահատում է մի քաղաքական գործչի, որը միայնակ տասնապատիկ ավելի նպաստավոր գործ է անում, քան ստեղծագործական միությունների որոշ բեզդարնի ու չբեր ղեկավարներն իրենց բազմամյա գործունեության ողջ ընթացքում։

Միայն անանյանները կարող են նման հայտարարություններով բալզամ քսել Ադրբեջանի ջանին, ադրբեջանական քարոզչամեքենային ավետել Վ.Աթանեսյանի «անպտուղ գործունեության մասին»։
Ընդ որում, նկատենք, որ Վահրամ Աթանեսյանն իր հոդվածում Անանյանի հասցեին որեւէ վիրավորական արտահայտություն չի արել, հակառակը, պահպանելով կոռեկտությունը, ասելիքը ներկայացրել է զուսպ ու փաստարկված։

Մինչդեռ մերօրյա Գեւորգ Աբովը 1937-ի ոճով ու ոգով «մերկացնում է հակահեղափոխական» Վ.Աթանեսյանին։

Ամենազավեշտականը, սակայն, այն է, որ Անանյանը փորձում է իրեն դնել «Թումանյանի» տեղը, քանզի Վ.Աթանեսյանին համարում է «մերօրյա Դրամբյան»։

Միշտ այդպես է պատահում, «երբ արեւը մայրամուտ է թեքվում», Անանյանի մտքերն էլ թեքվում են դեպի Դսեղի կողմը, եւ սկսում է երեւակայել, որ ինքը ծնվել է ոչ թե Նոյեմբերյանի գյուղերից մեկում, այլ Թումանյանների ընտանիքում։ Հետո պուճուրիկ մարդը, լարելով ֆանտազիան, երեւակայում է, որ ինքն է հիմնադրել Վերնատունը, եւ այդպես շարունակ։

Մեղք, ողորմելի արարածների ֆանտազիա։

ԿԻՄԱ ԵՂԻԱԶԱՐՅԱՆ
Հունվար 26, 2011

No comments:

Post a Comment