Օրերս ձեր թերթում զարմանքով ու զզվանքով կարդացի ոմն Վահրամ Աթանեսյանի «Գեղանքի» եւ «Կեղանքի» միջակայքում» բարբաջանքը: Զարմանքս ուղղված է իմ նախընտրած լրագրերից մեկին` «Ազգին», որին տարբեր առիթներով հրապարակավ եւ արժանիորեն միշտ էլ բնութագրել եմ իբրեւ հավասարակշիռ ու անկողմնակալ պարբերական: Զզվանքս ուղղված է հերթական վայրահաչությանը, որը, ցավոք, արդի հայ մամուլի որոշ օրգանների հիմնական ժանրն է դառնում` յուրովի արտացոլելով հասարակական բարքերի խաթարվող միջուկը: Ինչեւէ:
Սովորաբար նման հրապարակումներին չեմ պատասխանում` խնայելով բազմազբաղ ժամանակս եւ նյարդերս, ապավինելով «Շունը կհաչի, քամին կփչի, քարավանը կանցնի իր ճանապարհը» բանաձեւին: Արդեն 10 տարի է, ինչ ղեկավարում եմ Գրողների միությունը եւ անխոցելիորեն վարժվել եմ տարասեռ գրչակների խծբծանքներին, ովքեր խիղճ, բարոյականություն, պատասխանատվություն կորցրած` ալենդալեսյան խայտառակ սկզբունքը որդեգրած` ցեխ են շպրտում ազնիվ ու ճշմարիտ մտավորականների վրա: (Հիմա եմ հասկանում նշանավոր դրամատուրգ Կարինե Խոդիկյանի անզուսպ վրդովմունքի պատճառը, երբ «Գրական թերթի» նույն էջում տպագրված էր տեսել միջազգային մրցանակի շնորհավորանքի առիթով իր լուսանկարը եւ ներքեւում` կեղանքակիր Կիմա Եղիազարյանի արտապատկերը: Տեսնես եթե Ափինյան-Եղիազարյան տանդեմի չեղած շնորհքը քամես` Կարինեի տաղանդի գեթ մի կաթիլը կմզվի՞...):
Բայց առավոտյան բացելով Էլ. փոստս, պարզապես կարկամեցի նամակների առատությունից, որոնք համախումբ դաշնությամբ վրդովմունք, զայրույթ ու արգահատանք էին արտահայտում հիշյալ հրապարակման ու նրա հեղինակի դեմ: Նաեւ համառ հորդոր-պահանջ` հերթական անգամ կուլ չգնալ իմ «մեղմ ու բարի բնավորությանը», «ճշմարտության կոպալը անգթորեն իջեցնել ոչ գրական ոչնչությունների գլխին»: Ինչպես` «Կեղանքի» դեպքում:
Ո՞վ է սույն բամբառակը, որ հանձն է առել աբգարափինյանների եւ կիմաեղիազարյանների դատի պաշտպանությունը, որոնք դատական վճիռներից եւ սեփական հորինվածքների ինքնահերքումներից հետո էլ շարունակում են բազմագլուխ հիդրայի նման վերարտադրվել սեփական թույնի եւ չարության ընկերքից:
Եվ, արդյոք, հոդվածագրի մարմնի կամ հոգու (հոգու մասին` նամակիս վերջում) ո՞ր հատվածը եւ ինչո՞ւ է մրմռում «Կեղանքի» մրցանակակիրների առիթով: Իսկ գուցե, սա այն բնորոշ դրվագներից է, որոնց ընդհանրացմամբ անվանի իրավագետներից մեկը մեր երկրի ամենակոռումպացված չորս ոլորտներից մեկը համարում է արդի հայ մամուլը...
Համենայնդեպս Աթանեսյանի մասին այնքան գիտեմ (կրկին հղելով նամակներին), որ ԼՂՀ Ազգային ժողովի պատգամավոր է, արտաքին հարաբերությունների պատասխանատու, որն իր անպտուղ գործունեությամբ չարչրկում է Արցախի հիմնախնդիրը: Եվ որ նրա մասին մի ծավալուն տրակտատ է գրել հայտնի պատմաբան Շահեն Մկրտչյանը, ժամանակին նրա զրպարտչական վարքագիծը տարբեր հրապարակումներով դատապարտել են արցախցի գրողներ եւ մանկավարժներ Նորայր Ավետիսյանը, Խորեն Բաղդասարյանը, Համլետ Մարտիրոսյանը, Դավիթ Միքայելյանը, Բոգդան Ջանյանը, Հրաչյա Բեգլարյանը, Քանաքարա Քոչարյանը եւ շատ ուրիշներ.
Ուրեմն, է՞լ ինչ է ուզում այս զրպարտիչը: Չնչին մի բան. անվանարկել ՀԳՄ նախագահ Լեւոն Անանյանին եւ Արցախի Գրողների միության նախագահ Վարդան Հակոբյանին: Դրա համար շատ բան պետք չէ. ընդամենը խեղաթյուրել փաստերը, իրականությունը ներկայացնել ծուռ հայելու մեջ: Այդպես էլ անում է փորձված բանսարկուն. հասարակական անտարբերության ներկա պղտոր հորձանքում ո՞վ է ջոկելու թարսն ու շիտակը:
Փույթ չէ, որ Ա. Ափինյանը ու Կ. Եղիազարյանը անխոնջ ու անդադրում զրպարտում ու վիրավորում են, նրանց պետք է լուսապսակով զարդարել...
Փույթ չէ, որ ստեղծագործական միությունների նախագահների խորհրդի որոշմամբ է սահմանվել «Գեղանքը» եւ «Կեղանքը», մեղսագործը անպայման Լեւոն Անանյանն է:
Փույթ չէ, որ Վ. Օվյանը երբեք չի եղել ՀԳՄ անդամ (ով-ով` նա չէր էլ կարող լինել, իբր, նրան աբով-ժդանովյան դժնի մեթոդներով միությունից վտարել է Լեւոն Անանյանը, եւ այլն, եւ այլն):
Փույթ չէ, որ Վարդան Հակոբյանը գրչով ու զենքով եղել եւ մնում է Արցախյան հերոսամարտի առաջին խրամատում, տաղանդավոր բանաստեղծ է, գրական-հասարակական նշանավոր գործիչ, ինչպես՞ կարելի է նրան աշխատավարձ տալ (թիվն էլ` խոշորացույցով ուռճացվա՜ծ), նրան երեւի մուրացկանի կարգավիճակն է վայել... Հետն էլ, հասկանալի է, թե ինչու, պարկեշտորեն խնայել է ինձ` մոռանալով նշել իմ 25-ժամյա աշխատանքային օրվա աշխատավարձը... 75.000 դրամ: Ահա այսպիսի զառանցանքներ:
Եվս մի զավեշտական դրվագ` Վարդգես Պետրոսյան-Հրանտ Մաթեւոսյան բանավեճի մասին, որը ոչ մի կապ չունի հոդվածի բուն նյութի հետ: Բայց քանի որ պատեհ առիթ է` հիշեցնեմ մերօրյա Դրամբյանին: Երեւի՛ Լեւոն Անանյանի համեստ շնորհքը գնահատելով` Վարդգես Պետրոսյանն է դեռ 1975-ին նրան հրավիրել «Գարուն» աշխատանքի, հետանկախության 10 տարիներին պատվով խմբագրել ամսագիրը, հետն էլ հիմնել «Ապոլոն» թարգմանական հրատարակչությունը: Իսկ երբ 2001 թ. Լեւոն Անանյանը ընտրվեց ՀԳՄ նախագահ, Հրանտ Մաթեւոսյանը առաջինը շնորհավորեց եւ (վկաների ներկայությամբ) ասաց.
- Լեւոն ջան, գիտեմ, որ լավ էլ գլուխ կհանես գործից, միայն թե ցավակցում եմ, որ Աբգարի հետ նույն հարկի տակ ես աշխատելու...
Գործից գլուխ հանելու մասին թող դատեն մեր գրողները, իսկ Աբգարն իր ապիկար պահվածքի պատճառով վաղուց հեռացվել է ոչ միայն Գրողների տնից, այլեւ Գրողների միությունից...
Այնպես որ` ոչ լաց, ոչ հեծեծանք, ոչ էլ պղտոր ջրում ճիճու որսալու հուսահատ մոլուցք: «Գեղանքն» եւ «Կեղանքը» անդառնալի են: «Գեղեցկությունը կրնա պարտվիլ: Բայց չըլլա, չըլլա, որ հաղթանակը տգիտությանը ըլլա»,- ասում է փարիզաբնակ հրաշալի գրող, իմ լավ բարեկամ Մովսես Փչաքճյանը,- եւ մենք թույլ չենք տա, որ մեր երկիրն ապականվի զանազան ծախու աճպարարների ձեռքով»:
Վերջում, ձախորդ կրիտիկոս Վահրամ Աթանեսյան, փոքր-ինչ ձեւափոխելով Հովհաննես Թումանյանի խոսքը, ուզում եմ քեզ հորդորել. «Ո՛չ, կանգնեցեք, (ճշմարտությունը նենգափոխող)» անսանձ փոքրություններ: Էստեղ տվեք ձեր ականջներն ու կանգնեցեք մեր առջեւ: Էսպես: Ես ճանաչում եմ ձեզ: Դուք մի որեւէ Ռ. Դրամբյան չեք: Դուք մինը չեք: Դուք շատ եք: Դուք տիպ եք: Դուք էն պստիկ, մաղձոտ ու մութ հոգին եք, էն հավիտենական անկոչ պրոկուրորը, որ ամեն տեղ... դատում ու դատապարտում է ամեն գործ ու գործիչ, առանց ճանաչելու, առանց ամաչելու»: Ասվել է 100 տարի առաջ ճիշտ եւ ճիշտ քո եւ քո հովանավորյալների մասին:
ԼԵՎՈՆ ԱՆԱՆՅԱՆ
«ԱԶԳ»
25.01.2011
Խմբ. կողմից - Նույնությամբ հրապարակելով Հայաստանի գրողների միության նախագահ Լեւոն Անանյանի՝ ի պատասխան մեր թերթի 2010 հունվարի 14-ի համարում լույս տեսած Վահրամ Աթանեսյանի «Գեղանքի» եւ «Կեղանքի» միջակայքում» վերնագրով ռեպլիկի, մեր նպատակը չէ փոխադարձ վիրավորանքների առիթ տալ մեզ համար խիստ հարգելի երկու անձնավորություններին, այլ տուրք՝ մեր իսկ դավանած սկզբունքին՝ պատասխանի իրավունքը հարգել յուրաքանչյուր մարդու: Խոստովանենք՝ հրատարակելով Վ. Աթանեսյանի խնդրո առարկա գրությունը, սխալ ենք վարվել, մանավանդ որ նա «Գեղանք»-«Կեղանքի» հարցը դուրս էր հանել զուտ մամուլային շրջանակներից եւ հարցին խառնել հին ու նոր այլ խնդիրներ, տեղ-տեղ փաստական սխալներով: Ափսոսում ենք եղածի համար, որն առիթ տվեց վերոշարադրյալ պատասխան ռեպլիկին, որն իր կոշտությամբ չի զիջում առաջինին:
Այսուամենայնիվ ցանկանում ենք երկու նկատառում արձանագրել ստորեւ.
ա) Ափսոսում ենք ստեղծագործական մեր երեք կազմակերպությունների ղեկավարների հաստատած «Գեղանք»-«Կեղանք» տարեկան մրցանակների համար: Եվ սա մեր թերթի գլխավոր խմբագրի կարծիքը չէ միայն: Գեղեցիկն ու արժեքավորը մրցանակով գնահատելն արդեն իսկ տարբերակում-ընդգծում է ենթադրում, եւ հեղինակավոր երեք կազմակերպությունները միայն լավը, դրականն ու գեղեցիկը գնահատելով կարող են արհամարհել վատն ու տգեղը: Այլապես՝ տգեղին մրցանակ շնորհելը՝ թեկուզ «Կեղանք», նսեմացնում է «Գեղանքը»:
բ) Սխալվում են բոլոր նրանք, ովքեր («Ազգը» միայն Լեւոն Անանյանի պատասխան-անդրադարձը չի ստացել) Վահրամ Աթանեսյանին փնովում-քննադատում են իր... օրենսդրական գործով չզբաղվելու համար եւ, իբր, ոչինչ չանելու: Այնինչ, եւ դա կարող են առաջին հերթին վկայել մեր ընթերցողները, նա ԼՂՀ-ի (եւ ոչ միայն ԼՂՀ-ի) օրենսդիրների մեջ այն բացառիկներից է, որ ուշի-ուշով հետեւում է ադրբեջանական մամուլին եւ հետեւողականորեն վեր հանում հակառակորդի ստերն ու հակասությունները, ծավալում հակաքարոզչական կարեւոր գործունեություն, ինչը կարող էր նախանձը շարժել անգամ հակաքարոզչությանը նվիրված մեր պետական ինստիտուտների, առանց վարձատրության որեւէ ակնկալության:
Ինչ վերաբերում է նրա օրենսդրական գործունեությանը, դժբախտաբար շատ բան չգիտենք ինչպես ԼՂՀ խորհրդարանի, այնպես էլ նրա առանձին պատգամավորների գործունեության մասին:
-----------------------------------------------
Գրական PR-ի կողմից։ Պատկերացնո՞ւմ եք, թե ինչ կլիներ, եթե գրողների միության նախագահը ոչ թե «հպանցիկ», այլ ավելի «հանգամանալից» պատասխան գրեր...
No comments:
Post a Comment